TCK 123 Kişilerin Huzur ve Sükununu Bozma Suçu ve Cezası: Israrlı Takip, Telefon ve Gürültü | Bursa Ceza Avukatı
(Giriş)
Bireyin özel yaşamına saygı, sadece konut dokunulmazlığı veya kişisel verilerin korunmasıyla sınırlı değildir; aynı zamanda kişinin ruhsal bütünlüğünü, iç huzurunu ve rahatsız edilmeme hakkını da kapsar. Günlük hayatta, komşuluk ilişkilerinden eski arkadaşlıklara kadar birçok alanda ortaya çıkabilen ve kişiyi "bezdirme" noktasına getiren ısrarlı davranışlar, Türk Ceza Kanunu'nun 123. maddesinde "Kişilerin Huzur ve Sükununu Bozma" suçu olarak tanımlanmıştır. Bu suç, bireyi, kendisine karşı sırf rahatsızlık vermek amacıyla yapılan ısrarlı eylemlere karşı koruyan önemli bir güvencedir.
Bu makalede, TCK 123'te düzenlenen bu suçu, suçun oluşması için aranan "sırf huzur ve sükunu bozma maksadı" ve "ısrar" gibi kritik unsurları, hangi tür davranışların bu suçu oluşturabileceğini, 2022'de ayrı bir suç olarak düzenlenen "ısrarlı takip" suçundan farklarını, Yargıtay'ın yaklaşımını ve hukuki sonuçlarını detaylıca inceleyeceğiz. Bursa'nın merkezi olan Osmangazi, Nilüfer, Yıldırım, Gürsu ve Kestel'deki yoğun apartman yaşamından, İnegöl, Gemlik, Mudanya, Karacabey, Mustafakemalpaşa ve Orhangazi'deki komşuluk ilişkilerine, tarihi ve turistik İznik ve Yenişehir'den, dağ yöresi ilçeleri Orhaneli, Keles, Büyükorhan ve Harmancık'a kadar ilimizin her yerinde, bu suç tipinin unsurlarının bilinmesi, kişisel huzurun korunması açısından büyük önem taşımaktadır.
BÖLÜM 1: KİŞİLERİN HUZUR VE SÜKUNUNU BOZMA SUÇU NEDİR? (TCK m. 123)
Madde 123- (1) Sırf huzur ve sükûnunu bozmak maksadıyla bir kimseye ısrarla; telefon edilmesi, gürültü yapılması ya da aynı maksatla hukuka aykırı başka bir davranışta bulunulması halinde, mağdurun şikayeti üzerine faile üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir.
a) Suçun Tanımı ve Korunan Hukuki Değer
Bu suç, bir kişinin, başka hiçbir meşru amacı olmaksızın, sadece karşısındakini rahatsız etmek, huzursuz etmek ve bezdirmek amacıyla ısrarlı bir şekilde belirli davranışlarda bulunmasıyla oluşur. Bu suçla korunan hukuki değer, kişinin rahatsız edilmeden, sükunet içinde yaşama hakkı ve ruhsal huzurudur.
b) Suçun En Önemli Unsurları: Özel Kast ve Israr
Bu suçun oluşabilmesi için iki kritik unsurun bir arada bulunması şarttır:
- Özel Kast ("Sırf Huzur ve Sükunu Bozma Maksadı"): Failin eylemi gerçekleştirmekteki tek amacının mağduru rahatsız etmek olması gerekir. Eğer failin, hukuka uygun veya başka bir amacı varsa (örneğin, borcunu tahsil etmek için aramak, bir hakkını talep etmek, meşru bir gürültüye neden olan bir inşaat faaliyeti yürütmek gibi), bu suç oluşmaz. Failin niyeti, sadece "musallat olmak" olmalıdır.
- Israr: Eylemin bir defaya mahsus olmaması, belirli bir süre boyunca tekrar edilmesi gerekir. Yargıtay, tek bir telefon aramasını veya gürültüyü bu suç için yeterli görmemekte, eylemin süreklilik gösteren bir "bezdirme" niteliğine bürünmesini aramaktadır.
BÖLÜM 2: SUÇUN HAREKET UNSURLARI: HANGİ DAVRANIŞLAR BU SUÇU OLUŞTURUR?
Kanun, suçu oluşturan eylemleri örnekseme yoluyla saymıştır:
- a) Israrla Telefon Edilmesi: Bir kimseye sürekli olarak telefon etmek, arayıp konuşmamak, cevapsız çağrılar bırakmak ("çaldırıp kapatmak") veya kısa mesajlar göndermek bu kapsama girer. Önemli olan iletişimin içeriği değil, aramanın kendisinin ısrarlı ve rahatsız edici olmasıdır.
- b) Israrla Gürültü Yapılması: Genel bir çevre gürültüsü değil, belirli bir kişiyi hedef alan ve onun huzurunu bozmaya yönelik ısrarlı gürültü eylemleridir. Örneğin, komşusunu rahatsız etmek için her gece duvarına vurmak, evinin önünde sürekli korna çalmak veya müzik sesini sonuna kadar açmak.
- c) Hukuka Aykırı Başka Bir Davranışta Bulunulması: Bu, kanunun diğer rahatsız edici eylemleri de kapsamasını sağlayan genel bir ifadedir. Örnek olarak şunlar verilebilir:
- Birinin kapı zilini veya ev telefonunu sürekli çalıp kaçmak.
- Kişinin evinin veya işyerinin önünde sürekli beklemek.
- İstenmediği halde sürekli olarak aynı yerlerde kişinin karşısına çıkmak.
BÖLÜM 3: ISRARLI TAKİP (TCK m. 123/A) SUÇUNDAN FARKI
27 Mayıs 2022 tarihinde yapılan değişiklikle, "Israrlı Takip" TCK 123/A maddesiyle ayrı ve daha ağır bir suç olarak düzenlenmiştir.
- Kişilerin Huzur ve Sükununu Bozma (TCK 123): Amaç "rahatsız etmek"tir. Genel bir bezdirme eylemidir.
- Israrlı Takip (TCK 123/A): Amaç, mağdur üzerinde "ciddi bir güvensizlik hissi" veya "kendisinin ya da yakınlarının can güvenliğinden endişe duymasına" neden olmaktır. Israrlı takipte, fiziken takip etme veya iletişim araçlarıyla ısrarla temas kurmaya çalışma gibi daha ciddi eylemler söz konusudur ve cezası (6 aydan 2 yıla kadar hapis) daha yüksektir. Daha hafif "rahatsız etme" eylemleri ise TCK 123 kapsamında kalmaya devam etmektedir.
BÖLÜM 4: SORUŞTURMA USULÜ VE İNFAZ HUKUKU
- Şikâyet ve Uzlaştırma: Kişilerin huzur ve sükununu bozma suçu;
- Mutlaka mağdurun şikâyetine bağlıdır. Mağdur, fiili ve faili öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içinde şikâyette bulunmazsa, fail hakkında soruşturma veya kovuşturma yapılamaz.
- Aynı zamanda uzlaştırma kapsamındadır. Soruşturma aşamasında dosya, tarafların anlaşması için uzlaştırma bürosuna gönderilir. Anlaşma sağlanırsa, dosya ceza davası açılmadan kapanır. Bu suçla ilgili uyuşmazlıkların büyük bir kısmı bu yolla çözülmektedir.
- İnfaz Hukuku:
- Suçun cezası üç aydan bir yıla kadar hapistir.
- Cezanın alt ve üst sınırlarının çok düşük olması ve suçun uzlaştırma kapsamında olması nedeniyle, bu suçtan dolayı bir kimsenin hapis yatması son derece nadirdir.
- Uzlaştırma sağlanamaz ve dava açılırsa, mahkemenin vereceği sonuçlar genellikle Adli Para Cezası, Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) veya Cezanın Ertelenmesi şeklinde olur.
Sonuç ve Genel Değerlendirme
TCK 123'te düzenlenen kişilerin huzur ve sükununu bozma suçu, günlük hayatta sıkça karşılaşılan ancak hukuki olarak doğru bir şekilde anlaşılması gereken bir suç tipidir. Bu suçun anahtarı, failin "sırf rahatsız etme amacı" ve eylemlerindeki "ısrar"dır. Bu iki unsurun bir arada bulunmadığı durumlarda, davranış ne kadar can sıkıcı olursa olsun, bu suç oluşmayabilir.
Bursa'da bir komşuluk anlaşmazlığı, sonlanmış bir ilişkinin ardından yaşanan bir gerginlik veya herhangi bir kişisel husumet nedeniyle bu suçun mağduru olabilir veya bu suçla itham edilebilirsiniz. Mağdur iseniz, ısrarlı davranışları delillendirerek (telefon kayıtları, mesajlar, tanıklar) 6 ay içinde şikâyet hakkınızı kullanmanız önemlidir. Fail olarak itham ediliyorsanız, eylemlerinizin arkasında yatan amacın "huzur bozmak" olmadığını ve ısrar unsurunun bulunmadığını ispatlamak savunmanızın temelini oluşturacaktır. Her iki durumda da, uzlaştırma müzakereleri ve olası bir dava süreci için bir avukattan hukuki destek almak, haklarınızı en doğru şekilde korumanızı sağlayacaktır.
Popüler Yazılar
İŞ KANUNUN AMAÇ VE KAPSAMI
